روش‌شناسی ابن خلدون در مطالعات تاریخی

author

Abstract:

روش ابن خلدون در مطالعات تاریخی در اصل بر پایه نقد و ارزیابی روش‌های تاریخ‌نگاری اسلامی شکل گرفته است. او بعد از نقد همه‌جانبه و به خدمت گرفتن برخی سنّت‌های فکری نهفته در تاریخ‌نگاری اسلامی، روش ابداعی خود را در نقد و ارزیابی اخبار تاریخی، یعنی انطباق اخبار تاریخی با واقعیات تاریخی مطرح می‌کند. وی در این روش برای رسیدن به شناخت تاریخی منظم و منطقیِ منطبق با واقعیات تاریخی، با پیوند دادن استدلال‌های فلسفی و روش‌های منطقی با معرفت تاریخی، روش‌های استقرار و قیاس را در تحلیل‌ پدیده‌های تاریخی به کار می‌گیرد. استفاده از این روش‌ها، ابن خلدون را به سطحی از شناخت پدیده‌های تاریخی می‌رساند که با آن به ابداع و درک مفاهیم و الگوهای نظری در تبیین پدیده‌های تاریخی دست می‌یابد. در واقع غایت نظام روش‌شناسی ابن‌خلدون، طرح مفاهیم و نظریه‌های جامعه‌شناختی در بررسی پدیده‌های تاریخی و گام نهادن در عرصه جامعه‌شناسی تاریخی جوامع اسلامی از طریق پیوند دادن روش‌ها و نتایج علم عمران (جامعه‌شناسی) و موضوع‌های علم تاریخ است. مفاهیم و نظریه‌هایی که براساس روش‌های منطقی و عقلانی جامعه‌شناختی و معرفت تاریخیِ حاصل از تحلیل علّی پدیده‌های تاریخی موضوع مطالعه، یعنی همان عناصر عمران یا اجتماع انسانی شکل گرفته‌اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

روش شناسی ابن خلدون در مطالعات تاریخی

روش ابن خلدون در مطالعات تاریخی در اصل بر پایه نقد و ارزیابی روش های تاریخ نگاری اسلامی شکل گرفته است. او بعد از نقد همه جانبه و به خدمت گرفتن برخی سنّت های فکری نهفته در تاریخ نگاری اسلامی، روش ابداعی خود را در نقد و ارزیابی اخبار تاریخی، یعنی انطباق اخبار تاریخی با واقعیات تاریخی مطرح می کند. وی در این روش برای رسیدن به شناخت تاریخی منظم و منطقیِ منطبق با واقعیات تاریخی، با پیوند دادن استدلال ...

full text

سرشت تبیین تاریخی در اندیشه‌ی ابن خلدون

ابن‌خلدون در مقدمه‌ی خود گونه‌ای از اندیشه‌ی تاریخی را مطرح کرده است که با تاریخ‌نگاری رایج عصر خود و حتی پس از آن، تفاوت‌های آشکاری دارد.در این شیوه به جای تأکید بر وقایع و فقط نقل اخبار، بر یافتن سرشت وقایع تاریخی، علت وقوع آن و تأثیرات آن بر حوادث دیگر تأکید می‌شود.این رویکرد به تاریخ که می‌توان تاریخ علمی، سنجیده و اندیشیده‌ و به بیان دیگر منطق تاریخ خواند، روشی دارد که مقدمه‌ی ابن خلدون در...

full text

رئالیسم انتقادی و مدل «دوری» در تاریخی گری ابن خلدون

هدف تحقیق حاضر، ارزیابی رئالیسم انتقادی در تاریخ گری ابن خلدون و معرفی مدل «دوری» وی در مورد تاریخ است.روش این پژوهش نیز در چارچوب مطالعه ای اسنادی است و نتایجی که از آن حاصل شد این است که دیدگاه ابن خلدون از یک سو دارای وجهی انتقادی و از سوی دیگر، رئالیستی است.وجه انتقادی آن بر انتقاد از اخبار رایج و مطابقت آن با واقعیات تاریخی برای نیل به تاریخ درست و معتبر تأکید دارد و وجه رئالیستی آن بر عبو...

full text

سرشت تبیین تاریخی در اندیشه ی ابن خلدون

ابن خلدون در مقدمه ی خود گونه ای از اندیشه ی تاریخی را مطرح کرده است که با تاریخ نگاری رایج عصر خود و حتی پس از آن، تفاوت های آشکاری دارد.در این شیوه به جای تأکید بر وقایع و فقط نقل اخبار، بر یافتن سرشت وقایع تاریخی، علت وقوع آن و تأثیرات آن بر حوادث دیگر تأکید می شود.این رویکرد به تاریخ که می توان تاریخ علمی، سنجیده و اندیشیده و به بیان دیگر منطق تاریخ خواند، روشی دارد که مقدمه ی ابن خلدون در ...

full text

فلسفه در نظر ابن خلدون

درباره ابن خلدون ‘ مستشرقان ‘ عربها و ایرانیان بسیار گفته و نوشته اند و چنانکه مشهور است ‘ به استناد آراء و اقوال او در((مقدمه )) ‘ گاهی وی را پیشرو و پیشاهنگ در فلسفه تاریخ و جامعه شناسی خوانده اند ‘ اما پیش از التفات به برخی شباهت ها یا اشتراک نظرها و تواردها میان او و فلاسفه تاریخ و جامعه شناسان ‘ لازم است به مبادی و اصول اندیشه های او توجه و به مقدماتی رسیدگی کنیم که با آن اصول ومقدمات امکا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 19  issue 2

pages  -

publication date 2009-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023